เรื่องของ ลำไส้ ส่วนสำคัญในร่างกายที่ไม่ควรมองข้าม
ลำไส้ มีหน้าที่ให้การย่อย และดูดซึมสารอาหาร ไปยังส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย ลำไส้ ที่มีสุขภาพดี จะช่วยเสริมให้สุขภาพร่างกายดีตามไปด้วย หลายคนมักจะละเลยการดูแลสุขภาพลำไส้ ของตนเอง เป็นสาเหตุให้เกิดโรคต่าง ๆ ตามมามากมาย ตั้งแต่ปัญหาเล็ก ๆ ไปจนถือปัญหาสุขภาพเรื้อรัง
รู้จัก ลำไส้ และการทำงานที่สำคัญ
ลำไส้ อวัยวะสำคัญของร่างกาย ที่มีส่วนช่วยให้การทำงานของระบบทางเดินอาหาร ช่วยดูดซึมสารอาหารต่าง ๆ เพื่อให้ร่างกายสามารถนำไปใช้เป็นพลังงาน และยังมีส่วนช่วยขับของเสียออกจากร่างกายอีกด้วย
ระบบทางเดินอาหารของร่างกาย เริ่มต้นตั้งแต่ ช่องปาก ผ่านไปทางลำคอ หลอดอาหาร กระเพาะอาหาร เข้าสู่ ลำไส้เล็ก ลำไส้ใหญ่ จากนั้นจะขับของเสียไปทาง ทวารหนัก
การทำงานของลำไส้ ส่วนต่าง ๆ
ลำไส้ ถือเป็นอวัยวะที่ยาวที่สุดในร่างกาย แบ่งเป็น ลำไส้เล็ก และ ลำไส้ใหญ่
- ลำไส้เล็ก เป็นส่วนที่มีกระบวนการย่อยอาหารเกิดขึ้น โดยจะหลั่งเอนไซม์ หรือน้ำย่อย ออกมากเพื่อย่อยอาหารประเภท คาร์โบไฮเดรต โปรตีน และไขมัน และยังเป็นบริเวณที่มีการดูดซึมสารอาหาร วิตามิน
แร่ธาตุ เกือบทั้งหมด เพื่อให้ร่างกายสามารถนำไปใช้ในส่วนต่าง ๆ - ลำไส้ใหญ่ เป็นส่วนต่อมาจากลำไส้เล็ก กากอาหารผ่านการย่อยมาเรียบร้อยแล้ว จะถูกส่งต่อมายังลำไส้ใหญ่ เพื่อดูดซึมน้ำ วิตามิน แร่ธาตุ กลับเข้าสู่ร่างกาย จากนั้นก็จะขับของเสียออกจากร่างกาย ทางทวารหนัก
ปรับสมดุลลำไส้ ให้สามารถทำงานได้อย่างปกติ
- เลือกรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพ
การทานอาหารให้เกิดประโยชน์ต่อระบบ สุขภาพ ควรทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ และรับประทานอาหารที่หลากหลาย สำหรับอาหารที่เป็นประโยชน์ต่อลำไส้
- ผัก ผลไม้ นอกจาจะช่วยเพิ่มกากใยที่ดีต่อระบบขับถ่ายแล้ว ยังอุดมไปด้วยสารอาหารที่มีประโยชน์ต่อร่างกายมากมาย เช่น
ผลไม้ที่มีสีแดง จะอุดมไปด้วยไลโคปีน
ผลไม้สีเหลืองและสีส้ม จะมีวิตามินเอ และเบต้าแคโรทีนสูง
ผัก ผลไม้สีเขียว จะอุดมไปด้วย อัลฟ่าแคโรทีม และ คอลโรฟิลล์
- ธัญพืช เป็นแหล่ง วิตามิน เกลือแร่ โปรตีน ไฟเบอร์ รวมทั้งสารต้านอนุมูลอิสระต่างๆ ที่นอกจากจะเป็นประโยชน์ต่อร่างกายแล้ว ยังบรรเทาอาการท้องผูกได้อีกด้วย
- เครื่องเทศ เช่น พริก ขมิ้น กระเทียม ขิง ตัวช่วยเพิ่มรสชาติและกลิ่นหอมให้อาหาร ที่ยังมีสรรพคุณในการช่วยลดอาการอักเสบ กระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันในร่างกาย และช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดมะเร็ง
อาหารที่ควรเลี่ยง
- เนื้อแดงและอาหารที่ผ่านการแปรรูป
การบริโภคในปริมารมากเกินไป หรือมีการบริโภคเป็นประจำ จะส่งผลให้เกิดการอักเสบเรื้อรัง จนอาจกลายเป็นมะเร็งลำไส้ได้
- อาหารไขมันสูง
ส่งผลให้เกิดไขมันสะสมในร่างกายมากเกินความจำเป็น นำไปสู่ภาวะน้ำหนักตัวเกิน ภาวะความดันสูงหรือ ดรคหัวใจ เป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดความเสี่ยงในการเป็นโรคมะเร็งลำไส้
- อาหารประเภททอด หรือ ปิ้งย่าง
- อาหารปรุงกึ่งสุกกึ่งดิบ
อาจทำให้เกิดจากติดเชื้อพยาธิในระบบทางเดินอาหาร จนอาจนำไปสู่ปัญหาการอักเสบเรื้อรังได้
- ให้ความสำคัญกับการออกกำลังกาย จะช่วยกระตุ้นให้ลำไส้ มีการขยับตัว และช่วยให้ระบบขับถ่ายสามารถทำงานได้ดีมากขึ้น
- ควบคุมน้ำหนักตัว ไม่ให้มากจนเกินไป
- ลดการสูบบุหรี่และการดื่มแอลกอฮอล์ สามารถช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดโรคมะเร็งลำไส้และทวารหนักได้
โรคยอดฮิตที่เกิดจากความผิดปกติ ลำไส้
อย่างที่กล่าวไปข้างต้นแล้วว่า ลำไส้ เป็นส่วนประกอบสำคัญในร่างกาย ที่บ่งบอกถึงสุขภาพร่างกายโดยรวมได้ ดังนั้นปัญหาความผิดปกติที่เกิดขึ้น จะสามารถนำมาซึ่งโรคเรื้อรัง หรือโรคร้ายแรงต่าง ๆ ได้
โรคที่มักพบบ่อยจากความผิดปกติของลำไส้
- โรคริดสีดวงทวาร: มักพบจากอาการท้องผูก หรือท้องเสียเรื้อรัง ซึ่งเกิดจากการโป่งพองของหลอดเลือดดำ บริเวณทวารหนัก ทำให้เกิดการปวด คัน แสบ ไปจนถึงมีเลือดปนขณะขับถ่าย
- ลำไส้อักเสบเรื้อรัง: เป็นโรคที่เกิดจากการอักเสบของทางเดินอาหาร อาจมีแผลหรือเลือดออกในทางเดินอาหาร มักมีอาการ ปวดท้อง หรือท้องร่วงอย่างรุนแรง น้ำหนักลด รู้สึกอ่อนเพลียซึ่งหากปล่อยทิ้งไว้เป็นระยะเวลานาน อาจจะสร้างความเสียหายให้กับลำไส้ หรืออาจเกิดอันตรายถึงชีวิตได้
- ลำไส้แปรปรวน: เป็นภาวะที่เกิดจากการทำงานของลำไส้ที่ผิดปกติ สามารถเกิดได้จากหลายสาเหตุ เช่น ความเครียด การเปลี่ยนแปลงของจุลินทรีย์ในลำไส้ พฤติกรรมการใช้ชีวิตประจำวัน มักมีอาการปวดท้องเป็น ๆ หาย ๆ มีความผิดปกติของการขับถ่าย ซึ่งส่งผลต่อคุณภาพการดำเนินชีวิตประจำวัน
- มะเร็งลำไส้: เป็นโรคลำไส้อันดับต้น ๆ ที่มีการพบเจอมากในประเทศไทย อาการส่วนใหญ่ที่พบ มักเห็นได้จากการใช้ชีวิตประจำวัน เช่น ท้องผูกบ่อย หรือท้องเสียสลับกับท้องผูก อุจาระมีลักษณะลีบ มีเลือดปนขณะขับถ่าย น้ำหนักตัวลดอย่างรวดเร็ว แม้จะทานอาหารในปริมาณเท่า ๆ เดิม อ่อนเพลียแบบไม่มีสาเหตุ หากคุณมีอาการเหล่านี้ควรรีบพบแพทย์ เพื่อเข้ารับการตรวจร่างกายอย่างละเอียด
ลำไส้ ถือเป็นอวัยวะสำคัญของร่างกาย ไม่แพ้ส่วนอื่น ๆ การที่สุขภาพลำไส้ดีจะช่วยให้สุขภาพร่างกายโดยรวมดีตามไปด้วย และในทางกลับกัน หากลำไส้ มีการทำงานที่ผิดปกติ อาจเป็นสัญญาณบอกโรคตามมาได้ ดังนั้นเราจึงควรหมั่นดูแลรักษาสมดุลจุลินทรีย์ในลำไส้ จะช่วยให้ลำไส้ สามารถทำงานได้อย่างเป็นปกติ เพื่อร่างกายที่แข็งแรงและคุณภาพชีวิตที่ดี